ការយល់ដឹងពីការវាយតម្លៃចិត្តសាស្រ្តអប់រំ

Publications
#8082.06

ការយល់ដឹងពីការវាយតម្លៃចិត្តសាស្រ្តអប់រំ

ការ​វាយតម្លៃ​​ចិត្តសាស្រ្ត​អប់រំ គឺ​ជា​ប្រភេទ​មួយ​នៃ​ការ​វាយ​តម្លៃ​ការ​អប់រំ​ពិសេស​។​ ពេល​ខ្លះ​ ការ​វាយ​ត​ម្លៃ​​​នេះ​​ អាច​ពិបាក​យល់​។​ ខាងក្រោម​នេះ​ជា​ព័ត៌មាន​ដើម្បី​ជួយ​អ្នក​​ក្នុង​ការ​អាន​ការ​វាយ​តម្លៃ​ទាំង​នេះ​ រួមមាន​៖​ (1) សមាសធាតុ​នៃ​ការ​វាយតម្លៃ​ចិត្តសាស្រ្ត​អប់រំ​ (2) ប្រភេទ​តេស្ត​ដែល​សហគមន៍​បា​ន​ប្រើប្រា​ស់​ និង​​ (3) ​និយម​ន័យ​បច្ចេកស័ព្ទទូទៅ​។​

ការបដិសេធ៖  ការបោះពុម្ភផ្សាយនេះគឺជាព័ត៌មានផ្លូវច្បាប់តែប៉ុណ្ណោះ ហើយមិនមែនជាការណែនាំផ្លូវច្បាប់អំពីស្ថានភាពបុគ្គលរបស់អ្នកទេ។ វា​គឺ​ជា​បច្ចុប្បន្ន​កាល​បរិច្ឆេទ​បាន​ប្រកាស។ យើងព្យាយាមធ្វើបច្ចុប្បន្នភាពសម្ភារៈរបស់យើងឱ្យបានទៀងទាត់។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយច្បាប់កំពុងផ្លាស់ប្តូរជាទៀងទាត់។ ប្រសិនបើអ្នកចង់ធ្វើឱ្យប្រាកដថាច្បាប់មិនបានផ្លាស់ប្តូរ សូមទាក់ទង DRC ឬការិយាល័យច្បាប់ផ្សេងទៀត។

ការ​វាយតម្លៃ​​ចិត្តសាស្រ្ត​អប់រំ គឺ​ជា​ប្រភេទ​មួយ​នៃ​ការ​វាយ​តម្លៃ​ការ​អប់រំ​ពិសេស​។​ ពេល​ខ្លះ​ ការ​វាយ​ត​ម្លៃ​​​នេះ​​ អាច​ពិបាក​យល់​។​ ខាងក្រោម​នេះ​ជា​ព័ត៌មាន​ដើម្បី​ជួយ​អ្នក​​ក្នុង​ការ​អាន​ការ​វាយ​តម្លៃ​ទាំង​នេះ​ រួមមាន​៖​ (1) សមាសធាតុ​នៃ​ការ​វាយតម្លៃ​ចិត្តសាស្រ្ត​អប់រំ​ (2) ប្រភេទ​តេស្ត​ដែល​សហគមន៍​បា​ន​ប្រើប្រា​ស់​ និង​​ (3) ​និយម​ន័យ​បច្ចេកស័ព្ទទូទៅ​។​

សមាសធាតុ​នៃ​ការ​វាយតម្លៃ​ចិត្តសាស្រ្ត​អប់រំ​

ការ​វាយតម្លៃ​ចិត្តសាស្រ្ត​អប់រំ​ គឺ​ជា​ការ​វាយ​តម្លៃ​លម្អិត​លើ​​មុខងារ​ពុទ្ធិ មុខងារសិក្សាធិការ និង​មុខងារ​សង្គមារម្មណ៍​​របស់​សិស្ស។​ ការ​វាយ​តម្លៃ​ទាំង​នេះ​ ត្រូវ​បាន​ប្រើដើម្បីកំណត់​ថា​តើ​សិស្ស​​ម្នាក់​មានសិ​ទ្ធិ​​ទទួល​បាន​ការ​អប់រំ​ពិសេស​ដែរ​ឬ​អត់​។​ ​បន្ថែម​លើ​នេះ ការ​វាយតម្លៃ​ចិត្តសាស្រ្ត​អប់រំ​ ផ្ដល់​ជា​​ព័ត៌មាន​​អំពី​ការ​ផ្ដល់សេវា​ និង​ប្រភេទ​សេវាកម្ម​ដែល​ពាក់ព័ន្ធ​ដែល​សិស្ស​របស់​អ្នក​​នឹង​ទទួល​បាន​។​ ការ​វាយតម្លៃ​ចិត្តសាស្រ្ត​អប់រំ​ ជា​ទូទៅ​មាន​លក្ខណៈស្ដង់​ដា​។​ ​នេះ​មាន​ន័យ​ថា​ ពិន្ទុ​របស់​សិស្ស​ ត្រូវ​បាន​ប្រៀប​ធៀប​ជាមួយ​​សិស្សធម្មតា​ដែល​មាន​អាយុ​និង​ភេទ​ដូច​គ្នា​។​ ក៏​ប៉ុន្តែ​ ​ត្រូវ​ចងចាំ​ទុក​ក្នុង​ចិត្ត​ថា​ ​​មណ្ឌល​សិក្សា​ធិការ​អាច​ប្រើ​តេស្ត​បន្ថែម​ឬ​តេស្ត​ខុស​គ្នា​ដើម្បីកំណត់​ពី​តម្រូវ​ការ​របស់​សិស្ស​របស់​អ្នក​ឱ្យ​បាន​ល្អ​បំផុ​ត។​

ការ​វាយ​តម្លៃ​​នីមួយ​ៗ​អាច​មាន​ភាព​ខុស​គ្នា​ ដូច្នេះ​ការ​វាយតម្លៃ​ចិត្តសាស្រ្ត​អប់រំ​ ​នឹង​មាន​​ប្រាំ​ពី​រផ្នែក​៖​

ព័ត៌មាន​សាវតារ​ និង​ប្រវត្តិ​​នៃ​ការ​លូតលាស់​។

​ដើម្បី​ធ្វើ​ការ​វាយ​តម្លៃ​សិស្ស​របស់​អ្នក​ឱ្យ​បាន​ល្អ​ ​អ្នក​ត្រួត​ពិនិត្យ​នឹង​ត្រូវ​ការ​មាន​​​ព័ត៌មាន​ពេញ​លេញ​អំពី​ការ​លូតលាស់​របស់ពួកគេ​ ​ដែល​នាំ​ទៅ​រក​ការ​វាយ​តម្លៃ​នេះ​។​ ព័ត៌មាន​​ដែល​ត្រូវ​សាកសួរ​ អាច​រួម​បញ្ចូល​នូវ​ប្រវត្តិកំណើត​របស់​សិស្ស​អ្នក​ ​ប្រវត្តិ​នៃ​ការ​លូត​លា់​ ប្រវត្តិវេជ្ជសាស្រ្ត​ ប្រវត្តិ​​សិក្សាធិការ​ ​ប្រវត្តិសង្គមារម្មណ៍​ ប្រវត្តិគ្រួសារ​ និង​​ផ្នែក​ដែល​​ពាក់​ព័ន្ធ​។​ ព័ត៌​មាន​នេះ​​មាន​ប្រយោជន៍​ក្នុង​ការ​បង្កើត​យុទ្ធសាស្រ្ត​ធ្វើ​រោគ​វិនិច្ឆ័យ​ និង​ការ​ធ្វើ​ផែ​នការ​​​អន្តរាគមន៍​ដែល​សមស្រប​សម្រាប់​សិស្ស​របស់​អ្នក​។​

ការ​វាយ​តម្លៃ​មុខងារ​ពុទ្ធិ​។​

​អ្នក​ត្រួ​ត​ពិនិត្យ​​នឹង​​រៀប​ចំ​ក្រុម​ធ្វើតេស្ត​មួយ​ក្រុម​ ដើម្បីកំណត់​ថា​តើ​​សិស្ស​របស់​អ្នក​រៀន​សូត្រ​យ៉ាង​ដូចម្ដេច​។​ ​ការ​វាយ​តម្លៃ​នេះ​ ជាទូទៅ​រួម​បញ្ចូល​នូវ​ការ​ធ្វើ​តេស្ត​​​តាម​​ពាក្យសម្ដី និង​រូបភាព​ ដើម្បីកំនត់​ពី​សមត្ថភាព​បញ្ចេញ​ហេតុផល​តាម​ភាសានិង​កាយ​វិការ​ ប្រភេទ​អង្គចងចាំ​ជាក់លាក់​ ​និង​ល្បឿន​​​ដែល​សិស្ស​វិភាគ​និង​ឆ្លើយ​តប​ទៅ​នឹង​ព័ត៌មាន​។​

​បន្ថែម​ពី​លើ​ការ​ប្រមូល​ពិន្ទុ​ ​ផ្នែក​នៃ​ការ​ធ្វើ​តេស្ត​នេះ​ ក៏​នឹង​ផ្តល់ឱកាស​ដល់​​អ្នក​ត្រួត​ពិនិត្យ​​​ដើម្បី​មើល​​ថា​តើ​សិស្ស​របស់​អ្នក​​ដោះស្រាយ​បញ្ហា​​​ដោយ​របៀប​ណា​ផង​ដែរ​។​

ការ​វាយ​តម្លៃ​លើ​ការ​វិភាគ​។​

អ្នក​ត្រួត​ពិនិត្យ​ក៏​នឹង​មើល​ចំណុច​នៃ​ការ​វិភាគ​ព័ត៌មាន​​ផង​ដែរ​ ដែល​នឹង​ជួយ​ពួកគេ​ឱ្យកំណត់​ពី​ចំណុ​ច​​ខ្លាំង​និង​ចំណុច​ខ្សោយ​របស់​សិស្ស​អ្នក​​។ ​ចំណុច​នេះ​អាច​រួម​បញ្ចូល​នុវ​ការ​​វិភាគ​សម្ដី​ និង​ភាសា​ ​ការ​វិភាគ​សំឡេង​ និង​ទម្រង់​នៃ​អង្គចងចាំ​ដទៃ​ទៀត​ ការ​យកចិត្ត​ទុកដាក់​ ការ​រៀប​ចំ និង​ការ​វិភាគ​រូបភាព​-ចលករ​។​ សូម​កត់​ចំណាំ​ថា​ ​និយមន័យ​​នៃ​​​ពិការភាព​ផ្នែក​សិក្សា​រៀន​សូត្រជាក់លាក់​ រួម​បញ្ចូល​នូវ​បញ្ហា​នៃ​ការ​វិភាគ​ទិន្នន័យ​ផង​ដែរ​។​ មណ្ឌលសិក្សាធិការ​ត្រូវ​ធ្វើ​ការ​វាយ​តម្លៃ​​ការ​វិភាគ​ព័ត៌មាន​របស់​សិស្ស​ ដើម្បី​ធ្វើ​ការ​កំណត់​ពី​​​ពិការភាព​ផ្នែក​សិក្សា​រៀន​សូត្រ​ជាក់លាក់​ឱ្យ​បាន​សមស្រប​។​

ការ​វាយ​តម្លៃ​មុខងារសិក្សាធិការ​។​

​ការ​វាយ​តម្លៃ​ផ្នែ​កសិក្សា​ធិការ​ ​​ដែល​ពេលខ្លះ​​ត្រូវ​បាន​គេ​ហៅ​ថា​ ការ​វាយតម្លៃ​សមិទ្ធផល​ ​ជួយ​អ្នក​ត្រួត​ពិនិត្យ​​ឱ្យ​យល់​ពី​ចំណុច​ខ្លាំង​និង​ចំណុច​ខ្សោយ​ផ្នែក​សិក្សា​ធិការ​របស់​សិស្ស​។​ ​អ្នក​ត្រួត​ពិនិត្យ​នឹង​ចាត់​​តាំង​កិច្ចការ​ដែល​ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​ការ​អាន ការ​សរសេរ​ ​ការ​ប្រកប​ពាក្យ ​និង​គណិតវិទ្យា​ ដើម្បី​វាយ​តម្លៃ​​​​ផ្នែក​សិក្សា​ធិការ​ទូទៅ​។​ ​ភាព​ស្ទាត់​ជំនាញនិង​សមត្ថភាព​ផ្នែក​​សិក្សា​ធិការ​ ក៏​ត្រូវ​បាន​វាស់​ស្ទង់​ជា​រឿយៗ​ផង​ដែរ​។​

អ្នក​ត្រួត​ពិនិត្យ​ក៏​អាច​​បន្ថែម​ការ​វាយ​តម្លៃ​​ផ្នែក​សិក្សា​ធិការ​ផ្សេង​ទៀត​ផង​ដែរ​ ប្រសិន​បើ​ពួកគេ​​ឃើញ​ថា​សិស្ស​របស់​អ្នក​កំពុង​មាន​បញ្ហា​នៅ​ក្នុង​ផ្នែក​ជាក់លាក់​ណាមួយ​។​ ឧទាហរណ៍​ ​ប្រសិន​បើ​ពួកគេ​ឃើញ​សិស្ស​របស់​អ្នក​មាន​បញ្ហា​ក្នុង​ការ​អាន​ពាក្យ​ទោល​ អ្នក​ត្រួត​ពិនិត្យ​អាច​ធ្វើ​តេស្ត​ការ​វិភាគ​សទ្ទតាវិទ្យា​ និង​សមត្ថភាព​នៃ​ការ​អាន​ ដើម្បី​រក​ពី​មូលហេតុ​​ដែល​សិស្ស​នោះ​មាន​។​

មុខងារ​សង្គម​/អារម្មណ៍​។

ការ​ត្រួត​ពិនិត្យ​មុខងារ​សង្គម​និង​អារម្មណ៍​របស់​សិស្ស​ ក៏​មាន​សារៈសំខាន់​ក្នុង​ការ​កំណត់​ពី​ចំណុច​ខ្លាំង​និង​តម្រូវ​ការ​របស់​ពួកគេ​ផង​ដែរ​។​ ​ចំណុច​នេះ​អាច​ធ្វើ​​​បាន​តាម​វិធី​ខុស​ៗ​គ្នា​ អាស្រ័យ​លើ​អាយុ​​របស់​សិស្ស​ និង​គោលវិធី​របស់​អ្នក​ត្រួត​ពិនិត្យ​។​

​សម្រាប់​កុមារ​តូច​ អ្នក​ត្រួត​ពិនិត្យ​ជា​រឿយ​ៗ​នឹង​ប្រើ​កម្រង​សំណួរ​​ឪពុកម្ដាយ​ ដើម្បី​វាយ​តម្លៃ​ពី​មុខងារ​​សង្គម/អារម្មណ៍ និង​មុខងារ​អាកប្បកិរិយា​របស់​សិស្ស​នោះ​។​ ពួកគេ​ក៏​អាច​​ស្នើសុំឱ្យ​​លោកគ្រូ​អ្នក​គ្រូ​ធ្វើ​ការ​បំពេញកម្រងសំណួរ​​អំពី​ការ​រៀន​សូត្រ​និង​អាកប្បកិរិយា​របស់​សិស្ស​ផង​ដែរ​។​ ​អ្នក​ត្រួត​ពិនិត្យ​ក៏​នឹង​ឱ្យ​សិស្ស​របស់​អ្នក​បំពេញកម្រង​សំណួរ​​អំពី​អារម្មណ៍​របស់ពួកគេ​នៅ​ពេល​ពួកគេ​ធំធាត់​ផង​ដែរ​។​ គេ​ក៏​អាច​ផ្ដល់​តេស្ត​ដល់​​សិស្ស​របស់​អ្នកផង​ដែរ​ ដើម្បី​វាស់ស្ទង់​​ថា​តើ​ពួកគេ​​ប្រឈមមុខ​និង​​គិតពិចារណាពី​ទំនាក់​ទំនង​សង្គម​ដោយ​របៀប​ណា​។​

អនុសាសន៍​អំពី​សិទ្ធិទទួល​បាន​។​

ការ​វាយ​តម្លៃ​នេះ​ក៏​​ត្រូវ​រួម​បញ្ចូល​នូវ​អនុសាសន៍​​អំពី​សិទ្ធិ​ទទួល​បាន​ការ​អប់រំ​ពិសេស​របស់​កូន​អ្នក​ផង​ដែរ។​ ​សម្រាប់​ការ​វាយ​តម្លៃ​លើកដំបូង​ អ្នក​ត្រួត​ពិនិត្យ​គួរ​បង្កើត​អនុសាសន៍​ផ្អែក​លើ​ការ​វាយ​តម្លៃ​​រប​ស់​ពួកគេ​ ​​ថា​តើ​កូន​របស់​អ្នក​​មាន​សិទ្ធិ​ទទួល​បាន​ការ​អប់រំ​ពិសេស​ដែរ​ឬ​ទេ​។​ សម្រាប់​ការ​វាយ​តម្លៃ​រាល់​បី​ឆ្នាំ​ម្ដង​ ​អ្នក​ត្រួត​ពិនិត្យ​គួរ​ផ្ដល់​​អនុសាសន៍​ថា​តើ​​កូន​របស់​អ្នក​​នៅ​បន្ត​​មាន​លក្ខណៈសម្បត្តិ​ទទួល​បាន​ការ​អប់រំ​ពិសេ​ស​ទៀត​ឬ​អត់​។​

សិទ្ធិ​ទទួល​បាន​ការ​អប់រំ​ពិសេស​មាន​ 13 ប្រភេទ​ខុស​គ្នា។​ ដោយសារ​ការ​វាយ​តម្លៃ​ចិត្តសាស្រ្ត​អប់រំ​ គឺ​គ្រាន់តែ​ជា​ប្រភេទ​មួយ​នៃ​ការ​វាយ​តម្លៃ​ការ​អប់រំពិសេ​ស​ ​វា​អាច​មិន​រ៉ាប់រង​លើ​​ចំណុច​ទាំង​ 13 ​នៃ​សិទ្ធិ​ទទួលបាន​នោះ​ទេ​។​ ខណៈ​ដែល​ការ​វាយ​តម្លៃ​ការ​អប់រំ​ពិសេស​​​ពុំ​បាន​​ធ្វើ​រោគ​វិនិច្ឆ័យ​ផ្លូវ​ការ​ថា​តើ​កូន​របស់​អ្នក​មាន​ស្ថានភាព​ជំងឺ​​ឬ​អត់ ​​វា​អាច​ជួយ​កំណត់​ថា​តើ​​កុមារ​​ណាម្នាក់​មាន​ពិការ​ដែល​នាំ​ឱ្យ​ពួកគេ​​មាន​លក្ខណៈសម្បត្តិ​ទទួល​បាន​ការអប់រំ​ពិសេស​។​

ចូរ​ចាំ​ថា​ អនុសាសន៍​មិនមែន​ជា​ការកំណត់​ចុងក្រោយ​នោះ​ទេ​។​ ក្រុម IEP ​ត្រូវ​​តែ​ជួប​ប្រជុំ និង​សម្រេ​ច​​ជា​ក្រុម​ថា​តើ​ សិស្ស​ម្នាក់​មាន​លក្ខណៈសម្បត្តិ​​ទទួល​បាន​ការ​អប់រំពិសេស​​ស្ថិតក្រោម​ប្រភេទ​ណា​មួ​យ​​ឬ​អត់​។​

អនុសាសន៍​សម្រាប់​ IEP។

ប្រសិន​បើ​ការ​វាយ​តម្លៃផ្ដល់ជាអនុសាសន៍​ថា​ សិស្ស​នោះ​មាន​សិទ្ធិ​ទទួល​បាន​ការ​អប់រំ​ពិសេស​ ពួក​គេ​​ក៏​គួរ​​បង្កើត​អនុសាសន៍​នានា​អំពី​ IEP របស់​សិស្ស​ផង​ដែរ​។​ ឧទាហរណ៍​ ពួកគេ​អាច​បង្កើត​អនុសាសន៍​អំពី​គោលដៅ សេវាកម្ម ការ​គាំ​ទ្រ អនុសាសន៍​ និង​ការ​កែ​ប្រែ​ដែល​សមស្រប​។​ ​អ្នក​ក៏​អាច​ពិចារណា​សាកសួរ​អំពី​ទស្សនៈ​របស់​អ្នក​វាយ​តម្លៃ​ចំពោះ​គោលដៅ​របស់កូនអ្នក​ សេវាកម្ម ការ​គាំទ្រ​ អនុសាសន៍ និង​ការ​កែ​ប្រែ​​​​ក្នុង​អំឡុងកិច្ចប្រជុំ IEP បាន​ផង​ដែរ​។​

ប្រភេទ​​នៃ​​ការ​ប្រើប្រាស់តេស្ត​

តេស្ត​សមិទ្ធផល​៖​ ​ការ​ធ្វើ​តេស្ត​លើ​មុខ​វិជ្ជា​សិក្សា​ដូច​ជា​ អំណាន គណិត​វិទ្យា​ និង​សំណេរ​។​ ឧទា​ហ​រណ៍​រួម​បញ្ចូល​​តេស្ត​សមិទ្ធផលរបស់ Woodcock-Johnson II តេស្ត​សមិទ្ធផល​​ការ​សិក្សា​របស់ Kaufman, ​កំណែ​ប្រែ​ទីពីរ​ (KTEA II) និង​តេស្ត​សមិទ្ធផល​ធំៗ​ចំនួន 4 (WRAT-4)។

កម្រិត​វាយ​តម្លៃ​អាកប្បកិរិយា​សម្របសម្រួល​៖ ពិនិត្យ​មើល​សមត្ថភាព​របស់​កុមារ​​ក្នុង​ការ​បំពេញ​កិច្ច​ការ​ជាក់លាក់​ ដូច​ជា​ ញ៉ាំ​ ស្លៀកពាក់​ ធ្វើកិច្ចការ​សាលា​ ។ល។ ហើយ​ត្រូវ​បំពេញ​ដោយ​​ឪពុកម្ដាយ​ផង​ និង​គ្រូបង្រៀន​របស់​កុមារ​នោះ​ផង​។​ ​ឧទាហរណ៍​​រួមមាន​ប្រព័ន្ធ​វាយ​តម្លៃ​​អាកប្បកិរិយា​សម្រប

សម្រួ​ល​ (ABAS) ឬ​ Vineland-II។

កម្រិត​វាយ​តម្លៃ​អាកប្បកិរិយា​​៖ ជា​ឯកសារមួយ​ដែល​បំពេញ​ដោយ​ឪពុកម្ដាយ​និង​គ្រូបង្រៀន ដែល​ត្រូវ​ប្រើ​ដើម្បី​ចង្អុលបង្ហាញ​ពី​បញ្ហាអាកប្បកិរិយា​ សិក្សាធិការ​ និង​សង្គម​។​ ​ឯកសារ​នេះ​ក៏​ត្រូវ​បាន​ប្រើ​ប្រាស់​ដោយ​អ្នកជំនាញ​សុខភាព​ផ្លូវ​ចិត្ត​ផង​ដែរ​ ដើម្បី​ធ្វើ​រោគ​វិនិច្ឆ័យ​​លើ​ស្ថានភាពផ្លូវ​ចិត្ត​ណាមួយ​។​ ឧទាហរណ៍​រួមមាន​ ប្រព័ន្ធវាយ​តម្លៃ​អាកប្បកិរិយា​​សម្រាប់កុមារ​ (BASC) កម្រិត​វាយ​តម្លៃ​អាកប្ប​កិ​រិ​យា​​​ស៊ីជម្រៅ​គ្រប់ជ្រុងជ្រោយ​ (CRBS) និង​បញ្ជី​ត្រួត​ពិនិត្យ​អាកប្បកិរិយា​​កុមារ​ (CBCL)។​

តេស្ត​សតិបញ្ញា ឬ​តេស្តពុទ្ធិ​៖​ ជា​តេស្ត​មួយ​ដែល​បាន​បង្កើត​ឡើង​ដើម្បី​វាស់ស្ទង់​សមត្ថភាព​សតិបញ្ញា​ និង​/ឬ​សក្ដានុពល​។​ ឧទាហរណ៍​អំពី​តេស្ត​ដែល​ប្រើជា​ញឹក​ញាប់​រួមមាន តេស្ត​សមិទ្ធផល​​បុគ្គលម្នាក់​ៗ​​របស់ Weschler (WISC IV) តេស្ត​ Stanford Binet 5 និង​តេស្ត​សតិបញ្ញា​កាយ​វិការ​ជា​សកល​ (UNIT)​។​

បច្ចេកស័ព្ទ​ទូទៅ​

ចំណុច​​គោល​៖​ ពិពណ៌នា​អំពី​សមត្ថភាព​បច្ចុប្បន្ន​របស់​សិស្ស​​​នៅលើ​ជំនាញមួយ ឬ​ជា​យុទ្ធសាស្ត្រ​​ក្នុង​រយៈពេល​អាច​វាស់វែង​បាន​មួយ​ នៅ​មុន​ពេល​អន្តរាគមន៍ ឬ​ការ​ព្យាបាល​។​ ចំណុច​គោល​​គឺ​ជា​ចំណុច​ចាប់​ផ្ដើម​​សម្រាប់​ IEP។ ឧទាហរណ៍​អាច​រួម​បញ្ចូល​នូវ​​ពាក្យ​​សម្ដី​ក្នុងមួយ​នាទី ឬ​កម្រិត​នៃ​តម្រុយ​ដែល​ចាំ​បាច់​សម្រាប់​​​គ្រប់​គ្រង​អាកប្បកិរិយា​។​

តេស្តរោគវិនិច្ឆ័យ​៖​ ជា​តេស្ត​មួយ​ប្រើដើម្បីកំណត់​ ឬ​ធ្វើ​រោគ​វិនិច្ឆ័យ​​ពី​ផ្នែក​ដែល​មាន​បញ្ហា​របស់​កុមារ​។​

តេស្តភាព​វៃឆ្លាត​ (IQ)៖​ ពិន្ទុ​ដែល​បាន​ពី​តេស្ត​​មួយ​ដែល​បង្កើត​ឡើង​ដើម្បី​វាស់ស្ទង់​ភាព​ឈ្លាសវៃ​។​ តារាង​ត្រូវ​បាន​គេ​ប្រើដើម្បី​ប្រៀប​ធៀប​សកម្មភាព​​របស់​សិស្ស​ជាមួយ​នឹង​សកម្មភាព​របស់​មិត្តភ័ក្តិ​ដែល​មាន​អាយុស្រករគ្នា​។​

រង្វាស់​សមត្ថភាពអំណាន​៖​ រង្វាស់​សមត្ថភាព​​នៃ​ការ​អាន​ដែល​ផ្ដល់ជា​ព័ត៌មាន​អំពី​សមត្ថភាព​ការ​អាន​របស់​បុគ្គល ឬ​កម្រិត​លំបាក​នៃ​អត្ថបទ​។​ វា​អាច​ជួយ​ដល់​ការ​ដាក់​អ្នក​អាន​ឱ្យ​ស្រប​តាម​កម្រិត​លំបាក​ ឬ​ស្រប​តាម​អត្ថបទ​ សម្រាប់​ការ​បកស្រាយ​ និង​ការ​យល់ដឹង​។​ រង្វាស់​សមត្ថភាព​​អ្នក​អាន​ ក៏​អាច​ប្រើ​ដើម្បី​គ្រប់គ្រង​តាម​ដាន​​ការ​រីកចម្រើន​ក្នុង​សមត្ថភាព​​ការ​អាន​ក្នុង​ពេល​កន្លង​ទៅ​ដែរ​។​

មធ្យម​៖​ មធ្យម​ជា​ពិន្ទុ​មធ្យមភាគ​​នៅ​លើ​តេស្ត​ ជា​ទូទៅ​ មធ្យមមាន​ពិន្ទុ 100។

តេស្ត​ប្រៀប​ធៀប​យោង​៖​ តេស្ត​ដែល​ត្រូវ​បាន​ដាក់​កុមារ​ជា​ច្រើន​ធ្វើ​ ដើម្បី​ឱ្យ​គេ​អាច​ដឹង​ថា​តើ​​កុមារ​នោះ​ប្រៀប​ធៀប​ជាមួយ​កុមារ​ដទៃ​​ដែល​មាន​អាយុ​និង​ថ្នាក់​ដូច​គ្នា​នោះយ៉ាង​ម៉េច​ដែរ​។​

ចំណាត់​ថ្នាក់​គិត​ជា​ភាគ​រយ​៖​ ​ជា​វិធី​ក្នុង​ការ​ប្រៀប​ធៀប​ពិន្ទុ​តេស្ត​ ដោយ​​ដំបូង​ត្រូវ​រក​មធ្យមភាគ​ ឬ​មធ្យម​សិន​ ហើយ​បន្ទាប់​មក​ ពិនិត្យមើល​​ថា​តើ​ពិន្ទុ​នោះ​ខុស​គ្នា​យ៉ាង​ដូច​ម្ដេច​គិត​ជា​មធ្យម​។​

ត្រឹម​ត្រូវ​៖​ តេស្ត​ឬ​អន្តរាគមន៍​ត្រឹ​ម​ត្រូវ​ ប្រសិន​បើ​​វា​ត្រូវ​បាន​ប្រើ​ ឬ​បកស្រាយ​ក្នុង​លក្ខណៈ​ដែល​បាន​រៀប​រាប់​ និង​វាយ​ស្ទង់​​អ្វី​​ដែល​អះ​អាង​ថា​ត្រូវ​វាស់ស្ទង់​។​ ​តេស្តដែល​បា​នប្រើប្រាស់ទូលំទូលាយ​ មាន​ការ​ស្រា​វជ្រាវ​ដើម្បី​គាំ​ទ្រ​ភាព​ត្រឹម​ត្រូវ​របស់​ពួកគេ​។​

កង់ទីល​៖ ជា​វិធីសាស្រ្ត​​សម្រាប់​ការ​វាយតម្លៃ​ពិន្ទុ​តេស្ត​។​ ពិន្ទុ​តេស្ត​​ទូទាំង​ប្រទេស​សម្រាប់​ការ​វាយ​តម្លៃ ត្រូវ​បាន​រៀប​ចំ​​​ជាមួយ​ខ្សែ​កោង​រូបកន្ដឹង​ ដោយ​មាន​ពិន្ទុមធ្យម​ដាក់​នៅ​លើ​កំពូល​ខ្សែ​កោង​នោះ​។​ បន្ទាប់​មក ពិន្ទុ​ទូទាំង​ប្រទេស​ ​ត្រូវ​បាន​បែក​ចែក​ជា​បួន​ក្រុម​ ជាទូទៅ​ត្រូវ​បាន​ដាក់​លេខ​ Q1-Q4។ Q4 ជាទូទៅ​​នឹង​​ក្លាយ​ជា​ក្រុម​​​ដែល​នៅ​ខាង​ឆ្វេង​បំផុត​ ដែល​មាន​ពិន្ទុ​ទាប​ជាង​គេ​ ចំណែក​ Q1 វិញ​ នឹង​ត្រូវ​ដាក់​នៅ​​ខាង​ចុងម្ខាង​ទៀត​ ហើយ​នឹង​មាន​ពិន្ទុ​ខ្ពស់​បំផុត​។​

គម្លាត​ស្ដង់ដា (SD)៖​ ជា​រង្វាស់​​ថា​តើ​សិស្ស​មាន​ពិន្ទុ​​ឃ្លាត​ឆ្ងាយ​ប៉ុនណា​ពី​ពិន្ទុ​មធ្យមភាគ​។​ ​នៅ​ក្នុង​តេ​ស្ត​ចិត្ត​វិទ្យា​ និង​តេស្ត​អប់រំ​ភាគ​ច្រើន​ គន្លាត​ស្ដង់ដា​គឺ​មាន​តម្លៃ​ 15។​ ពិន្ទុ​​មធ្យមភាគ​ គួរ​តែ​នៅក្បែរ​មធ្យម​ 100 បំផុត​។​ ឧទាហរណ៍ ពិន្ទុ 85 ​គឺ​ជា​គម្លាត​ស្ដង់ដា​មួយ​​នៅ​ក្រោម​មធ្យម​ ឬ​មធ្យមភាគ​ ចំណែកពិន្ទុ 70 គឺ​ជា​គម្លាត​ស្ដង់ដា​​ពីរ​ នៅ​ពីក្រោម​មធ្យម​។​

ពិន្ទុ T៖ ​ប្រើ​ដោយ​រង្វាន់​អាកប្បកិរិយា​ដើម្បី​រាយការណ៍​ពី​លទ្ធផល​។ ពិន្ទុ T មាន​មធ្យម ឬ​មធ្យមភាគ​ 50 និង​គម្លាត​ស្ដង់ដា​ 10។

ស្ដង់ដា​ប្រាំបួន​៖​ តេស្ត​ខ្លះ​រាយការណ៍​ពិន្ទុ​ក្នុង​ទម្រង់​ជា​ស្ដង់ដា​ប្រាំបួន​ ឬ​ទម្រង់ជា​​ប្រាំបួនឯកតា​​។​ នៅ​លើ​តេស្តស្ដង់ដា​ប្រាំបួន ពិន្ទុ​ 5 ជា​ពិន្ទុ​មធ្យមភាគ​ ហើយ 9 ជា​ពិន្ទុ​ខ្ពស់​បំផុត​ ហើយ​ 1 ជា​ពិន្ទុ​ទាប​បំផុត​។​