1. Matutulungan ba ako ng Department of Rehabilitation sa pagsasanay hinggil sa edukasyon o kolehiyo?

Oo.  Ang pagsasanay hinggil sa edukasyon ay maaaring maipagkaloob ng Department of Rehabilitation (DOR) kapag ito ay kailangan bilang bahagi ng iyong Individual Plan of Employment (IPE).  Tingnan ang Title 9 ng California Code of Regulations Mga Seksyon 7006.37154 (9 CCR7006.3, 7154).Maaari itong mangahulugan ng pagsasanay hinggil sa edukasyon sa isang apat na taong unibersidad, kolehiyo ng komunidad, pinahabang mga kurso ng edukasyon, mga programa ng bokasyonal na pagsasanay at sertipiko. 9 CCR § 7197(a)(1).

Sa pangkalahatan, popondohan ng DOR ang pinakamurang opsyon para matamo ang iyong layuning trabaho.  Kung nakapagkumpleto ang DOR ng pagtatasa hinggil sa pananalapi, at lumalampas ang iyong kita sa ilang limit, maaaring hililngan ka ng DOR na mag-ambag sa gastos ng iyong mga serbisyo ng pagsasanay. 9 CCR § 7190.  Tingnan ang mga katanungang 7-13 para sa higit na impormasyon sa kung paano pinagpapasyahan ng DOR kung magkano ang babayaran ukol sa mga serbisyo ng pagsasanay.

2. Paano pinagpapasyahan ng DOR kung ano ang naaangkop na lebel ng edukasyon para sa aking layuning trabaho?

Nagkakaloob lamang ang DOR ng mga serbisyong pagsasanay hanggang sa sukdulang kinakailangan para maisagawa ang isa o pareho sa sumusunod:

1. Pabilisin ang pagtatamo ng layuning bokasyonal/trabaho;
2. Paghandain ang isang kliyente na may mga kasanayan at kakayahang kinakailangan para maging isang kompetitibong kandidato para sa angkop na trabaho sa pinakamababang lebel (entry level) para sa napagkasunduang layuning trabaho. 9 CCR § 7154(a)(1).

Bilang halimbawa, kung ang layuning bokasyonal/trabaho ay maging isang guro, ang kinakailangang pagsasanay hinggil sa edukasyon ay isang Bachelor’s Degree at kredensyal sa pagtuturo, hindi isang Master's Degree. Kung ang layuning bokasyonal/trabaho ay maging isang abogado, kung gayon ang pagsasanay ay kinabibilangan ng pagkuha ng Juris Doctor Degree. Ang ilang layuning bokasyonal, tulad ng medikal na katulong, ay kinakailangan ng sertipikasyon. Para sa mga layuning ito, maaaring pondohan ng DOR ang programa ng sertipikasyon, ngunit hindi isang college degree.

Ang kailangan sa pinakamababang lebel ay maaaring i-waive nang nakasulat ng Superbisor ng Rehabilitasyon sa isang pagpasiya ng Superbisor, Tagapayo at kliyente na ang naturang aksyon ay kinakailangan para matamo ng kliyente ang layunin ng angkop na trabaho.” 9 CCR §7154(a)(2)(b). 

Ang mga sumusunod na dahilan ay maaaring isaalang-alang sa paggawad ng naturang waiver.

• ang likas na kalagayan at kalalaan ng kapansanan ng kliyente;
• ang edad ng kliyente;
• ang nakaraang karanasan sa trabaho ng kliyente, o kakulangan hinggil doon; at
• ang pangangailangan hinggil sa pananalapi ng kliyente.

Mga serbisyo ng pagsasanay, sa pangkalahatan, ay ibinabatay sa mga pangangailangan ng kliyente, pati na rin ang pagkanasapanahon, pagkamayroon, at halaga ng pagsasanay. 9 CCR § 7154 (c).

3. Maaari ba akong pumili ng layuning trabaho na HINDI “entry-level” na trabaho?

Oo. Ang tinalakay na kailangan sa pinakamababang lebel sa itaas ay nangangahulugan na popondohan ng DOR ang kinakailangang mga serbisyo para matamo mo ang iyong layuning trabaho sa pinamababang lebel ng iyong napiling larangan (yan ay maaaring maging isang pinakamababang lebel na posisyon sa pagtuturo, o isang pinakamababang lebel ng posisyon sa nursing, atbp.).  Hindi ito nangangahulugan na limitado ka sa pagpili ng mga trabahong "entry-level" (yan ay mga trabaho na karaniwang kinakailangan nang kaunting pagsasanay, at kadalasang pinapasahod nang pinakamababang suweldo).

May karapatan kang magkaroon ng Individualized Plan for Employment (IPE) na idinisenyo para makapagtamo ka ng partikular na layuning bokasyonal o trabaho sa isang pinag-isang kaligiran na pipiliin mo, at naaalinsunod sa iyong mga katangi-tanging lakas, pinagkukunan, mga prayoridad, alalahanin, abilidad, kakayahan, mga interes at edukadong pagpili. 9 CCR §§ 7128(d); 7011; 7018.4. Tatasahin ng DOR ang iyong kahilingan para matiyak na naaalinsunod ang layuning trabaho sa mga larangang nakalista sa itaas. Para tasahin ang napiling layunin, maaaring hilingan ka ng DOR na lumahok sa isang nakabatay sa pagganap, komprehensibo na pagtatasa, o maaari itong magtaguyod ng serye ng panandaliang mga pinagtutuunan sa iyong IPE.

Ang halaga o hangganan ng mga serbisyo ay hindi dapat isinasaalang-alang sa pagtukoy sa layuning trabaho sa IPE. Bilang halimbawa, ang katotohanan na ang layuning trabaho ay maaaring kailanganin ng advanced degree, bilang halimbawa isang Master’s o Ph.D., samantala ang ibang layuning trabaho ay maaari lamang kailangan ng muling pagsasanay sa trabaho o tulong sa paglalagay, ay hindi dapat maaapektuhan ang pagpapasya ng pinagtutuunan ng trabaho na naaangkop para sa partikular na kliyente ng DOR.

4. Nakakuha ako ng degree at mga serbisyo sa paglilinang ng trabaho mula sa DOR ngunit hindi ako makahanap ng trabaho. Maaari ba akong tulungan ng DOR sa pagkuha ng advanced degree?

Kung ikaw ay isang kasalukuyang kliyente ng DOR, maaari kang humiling ng pagbabago sa iyong IPE at/o karagdagang mga serbisyo para tulungan kang makahanap ng trabaho. Ang trabaho ay dapat naaalinsunod sa iyong kalakasan, pinagkukunan, prayoridad, mga alalahanin, abilidad, at mga kakayahan. Kakailanganin mong ipamalas na kailangan mo ng karagdagang edukasyon at isang degree para maging isang kompetitibong kandidato para sa akmang trabaho sa pinakamababang lebel, ang ibig sabihin ay ang lebel ng edukasyon na iyong hinihiling ay naaalinsunod para sa iyong layuning trabaho. 9 CCR § 7154(a)(2).

Maaari itong maging nakatutulong na bigyan ang DOR ng dokumentasyon na ipinapakita na hindi matatanggap sa iyong kasalukuyang degree at/o naubos mo na ang paghahanap sa merkado ng trabaho sa iyong larangan. Bilang halimbawa, maaari kang magbigay ng mga paglalarawan ng mga hanapbuhay na nakapag-apply ka na kinakailangan ng karagdagang edukasyon. Maaaring gusto mo ring isaalang-alang ang pagtatabi ng talaan na kasama ang sumusunod: mga pag-post ng trabaho; mga petsa at kopya ng mga aplikasyon na ipinadala sa mga employer; mga petsa ng interview; at pakikilahok sa mga club ng trabaho o iba pang aktibidad na nauugnay sa trabaho.

5. Maaari ba akong dumalo sa pagsasanay sa batayang part-time?

Oo.  Kung kailangan mo ng pagbabago ng isang programa ng pagsasanay o karagdagang suporta para makalahok sanhi ng iyong kapansanan, maaari mong hilingin na gawin itong bahagi ng iyong IPE.

6. Anong availabale sa akin na mga serbisyo at suporta habang nasa iskuwela ako?

Habang tumatanggap ng pagsasanay hinggil sa edukasyon, maaaring pagkalooban ka ng DOR ng mga suporta at serbisyong kinakailangan para maabot mo ang iyong layuning trabaho at matapos ang iyong pagsasanay hinggil sa edukasyon. Ang mga halimbawa ng mga suportang ito ay kasama, ngunit hindi limitado sa sumusunod:

• mga pagtatasa sa pagtukoy sa pangangailangan ng bokasyonal na rehabilitasyon;
• mga serbisyo ng pagpapanumbalik ng pisikal at hinggil sa pag-iisip;
• referral at iba pang serbisyong kinakailangan para tulungan ka sa pagkuha ng
• mga serbisyo mula sa ibang ahensya;
• mga serbisyo ng sinusuportahang trabaho,
• mga serbisyo ng personal na tulong;
• pagpapayo at gabay;
• mga libro at iba pang supply na nauugnay sa iskuwela;
• transportasyon, tulad ng isang pass sa bus o perang pang-gas;
• Assistive Technology (AT), tulad ng mga computer, software programs, text reader, calculator, magnifier, pagsasanay ng AT, atbp.;
• mga serbisyo pagkatapos ng trabaho;
• mga serbisyong nauugnay sa trabaho;
• access sa internet;
• iba pang kalakal at serbisyo na tinukoy na mahalaga para matamo mo ang iyong layuning trabaho; at
• mga halaga ng pagpapanatili tulad ng mga uniporme ng iskuwela, panandaling silungan at minsanang mga deposito ng seguridad para sa mga utility. 9 CCR §§ 7149; 7174(a-b); 7019.

Kapag pumapasok sa isang pampublikong pinopondohang kolehiyo o unibersidad, uutusan ka na kumuha ng mga serbisyo mula sa institusyon na iyon, kabilang ang tagabasa, interpreter at tagasulat, kung saan ay itinuturing na isang naikukumparang serbisyo at benepisyo sa ilalim ng batas ng estado. tit. 9 CCR § 7174(c)(1). Hindi rin mananagot ang DOR para sa kasalukuyang ginagawa o pangmatagalang suporta ng pang-araw-araw na gastusin sa pamumuhay ng kliyente, katulad sa kapakanan o iba pang programa ng serbisyong panglipunan. 9 CCR §§ 7019(c); 7174(b)

7. Kung ako ay nasa Social Security Income (SSI) o Social Security Disability Income (SSDI) inaasahan ba akong magbabayad para sa mga serbisyo ng pagsasanay? 

Hindi. Kung nakatatanggap ka ng alinman sa mga sumusunod na benepisyo, hindi ka kasali sa mga kinakailangan sa pagsali hinggil sa pananalapi, at hindi kailangan sumali sa gastos ng anumang serbisyo ng DOR, kabilang ang pagsasanay:

• SSI
• SSDI/SPA
• Tulong pampubliko kabilang ang General Relief (GR), General Assistance, o Aid for Dependent Children.

9 CCR § 7191(a).

8. Kailangan ko bang gamitin ang aking mga kaloob na tulong hinggil sa pananalapi at scholarship ukol sa halaga ng mga gastusin sa pagsasanay na nauugnay hinggil sa edukasyon?

Oo. Hindi pahihintulutan ng DOR ang pasasanay o mga serbisyo ng pagsasanay na ipinagkakaloob ng isang institusyon nang mas mataas na edukasyon maliban lang kung gagawa ka ng labis na pagpupursige para makuha ang kaloob na tulong mula sa ibang pinagkukunan para bayaran nang buo o bahagi ang halaga ng naturang mga serbisyo. Ang labis na pagpupursige ay kinakailangan na ang mga kliyenteng tumatanggap ng mga serbisyo ng pagsasanay mula sa DOR ay mag-apply para sa mga kaloob at tulong hinggil sa pananalapi at gamitin ang mga pondong ito ukol sa halaga ng kanilang mga gastusin na nauugnay hinggil sa edukasyon. Mayroong ilang eksepsyon sa tuntunin na ito, kabilang ang mga gantimpala at scholarship batay sa merito, Plans for Achieving Self-Support (PASS), at isang Ticket to Work na nakatalaga sa DOR. 9 CCR § 7006(b).

Tutukuyin ng DOR ang lebel ng pagpopondo nito sa pamamagitan ng pagbawas sa kabuuang halaga ng iyong mga kaloob at/o gantimpala hinggil sa pananalapi, gaya nang iniulat ng tanggapan ng tulong, mula sa mga halaga ng iyong tuition, mga libro at mga supply, pagpapanatili at transportasyon. Ang matitira ay ang halaga na pahihintulutan at popondohan ng DOR. 9 CCR §7197(c).

9. Kailan at paano babayaran ng DOR para sa gastos ng aking pagsasanay hinggil sa pananalapi?

Magbabayad lamang ang DOR para sa iyong pagsasanay hinggil sa pananalapi kung nakasulat ito sa iyong IPE.  Para sa mga kabayaran ng tuition at upa, dapat tumanggap ang iyong kolehiyo o unibersidad ng “authorization/promise to pay” mula sa DOR. Ang pahintulot ay kinaugaliang tinatanggap ng mga pasilidad sa pagsasanay na nag-i-invoice sa DOR sa pagtatapos ng bawat semestre. Hindi nagbabayad ang DOR para sa mga klase hanggang sa maibigay ang mga serbisyo, bilang halimbawa, natapos mo ang mga kurso para sa semestre na iyon. Mahalaga na bigyan mo ang DOR ng impormasyon hinggil sa mga petsa at halaga nang maaga sa semestre para makapagbigay ang DOR ng pahintulot, kung saan ay pahihintulutan ka na magparehistro sa eskuwela o kolehiyo.

Gagawin ang isang nakasulat na pahintulot bago sa pagbabayad ng mga kalakal at serbisyo, yan ay tuition sa eskuwela at mga upa, gaya nang nakadokumento sa record. Sa ilalim ng batas ng estado, hindi inuutusan ang DOR na magbigay ng kabayaran para sa mga kalakal at serbisyo na hindi pinahintulutan ng isang empleyado ng DOR. 9 CCR § 7311.

10. Ito ba'y isang kailangan na pumasok ako sa isang kolehiyo ng komunidad bago sa pagpapatala sa isang apat na taong kolehiyo o unibersidad?

Hindi. Kung kailangan mo man o hindi pasukan ang isang kolehiyo ng komunidad para sa dalawang taon una sa isang apat na taong kolehiyo o unibersidad ay dedepende sa panlahatang gastos, dahil ipagpipilitan ng DOR na mailagay ang pinakamurang plan. 9 CCR § 7156(a). Mas gusto ng DOR na pumasok muna sa kolehiyo ng komunidad ang mga kliyenteng tumtanggap ng pagsasanay na lebel ng kolehiyo at pagkatapos ay lumipat sa isang apat na taong kolehiyo ng estado o unibersidad, dahil iyon ay tipikal na mas mababang alternatibo ng gastos. Gayunman, kung maipapakita mo na ang pagpasok sa isang apat na taong kolehiyo o unibersidad ay magiging katumbas o mas mababa kaysa sa pagpasok sa kolehiyo ng komunidad para sa unang dalawang taon, kung gayon ay maaaring sumang-ayon ang DOR sa apat na taong kolehiyo. Sa alternatibo, kung ang halaga ng isang apat na taong kolehiyo o unibersidad ay lalampas sa kolehiyo ng komunidad na iyon, ikaw ang mananagot para sa balanse ng iyong mga gastusing nauugnay sa edukasyon para sa unang dalawang taon ng eskuwela. Pagkatapos nang unang dalawang taon, magpopondo ang DOR hanggang sa bayad sa kolehiyo ng estado o unibersidad. 9 CCR § 7156(a)-(c).

11. Paano pinopondohan ang aking mas mataas na edukasyon sa isang pampublikong kolehiyo o unibersidad?

Para tukuyin ang pagpopondo para sa unang dalawang taon sa isang pampublikong kolehiyo o unibersidad sa isang apat na taong programa, ibawas ang kabuuang halaga ng iyong gantimpalang tulong hinggil sa pananalapi mula sa halaga ng bayad sa Kolehiyo ng Komunidad. Babayaran ng DOR ang diperensya ng bayad sa kolehiyo ng komunidad kabilang ang mga libro, supply, transportasyon at pagpapanatili at ng iyong tulong hinggil sa pananalapi. Tingnan ang 9 CCR § 7156(a). Kung lalampas ang iyong tulong hinggil sa pananalapi sa halaga ng bayad sa kolehiyo ng komunidad, hindi mag-aambag ang DOR sa halaga ng iyong gastusin hinggil sa edukasyon para sa unang dalawang taon ng iyong apat na taong programa sa isang kolehiyo o unibersidad. Ikaw ang mananagot para sa mga gastos na iyon na lalampas sa bayad sa kolehiyo ng komunidad para sa pagdalo.

Pagkatapos ng unang dalawang taon, maaaring pahintulutan ng DOR ang mga pondo nang hanggang sa bayad sa pampublikong California State University, kabilang ang mga libro, supply, transportasyon at pagpapanatili. 9 CCR § 7156(c). Kung pumapasok ka sa isang pampublikong paaralan, ibawas ang kabuuang halaga ng iyong gantimpalang tulong hinggil sa pananalapi sa halaga ng bayad sa pampublikong California State University.

12.  Paano pinopondohan ang aking mas mataas na edukasyon kung pipiliin kong pumasok sa isang pribadong kolehiyo o unibersidad?

Maaaring pondohan ng DOR ang iyong pagdalo sa isang pribadong institusyon kung, bilang bahagi ng iyong edukadong pagpili, pinili mo ang pribadong unibersidad para sa iyong pagsasanay kapalit ng isang pampublikong unibersidad ng estado. Tingnan ang, pangkalahatan, 9 CCR § 7029.6(b)(1). Kung pipiliin mong pumasok sa isang pribadong institusyon, magiging responsable ka sa anumang natitirang halagang lampas sa bayad sa kolehiyo ng komunidad o pampublikong unibersidad hangga't naroroon ang isang pampublikong programa na sumasapat sa mga kinakailangan sa pagsasanay ng kliyente, nang walang pagtatangi kung maipagpapalagay ang pribadong programa na superyor sa ilang aspeto. Tingnan ang, Hoitt v. DOR (2012) 207 Cal. App. 4th 513, 525.

13.  Paano pinopondohan ang aking pagsasanay hinggil sa edukasyon kung tanging pribadong institusyon ang makatutugon sa aking bokasyonal na mga pangangailangan?

Maaaring pahintulutan ng DOR ang pagsasanay sa isang pribadong unibersidad kung ang isa o higit pa sa mga sumusunod na kundisyon ay umiiral:

1. Ito'y malinaw na ang mga pangangailangan ng iyong pagsasanay ay maaaring maging mas mainam na matugunan ng isang pribado, komunikasyon, on-the-job, tutoryal, o iba pang institusyon ng pagsasanay o pamamaraan; o
2. Magiging mas kaunti ang panlahatang gastos sa DOR; o
3. Hindi available ang pagsasanay sa isang pampublikong institusyon; o
4. Ang pagdalo sa isang pampublikong programa ng pagsasanay ay magsasanhi nang makabuluhang pagkaantala sa paghahanda ng kliyente para sa akmang trabaho.9 CCR §7155 (a).

Pagkatapos ay popondohan ng DOR ang natitirang gastos ng iyong pagdalo kabilang ang tuition, mga libro, supply, transportasyon at pagpapanatili sa isang pribadong kolehiyo o unibersidad pagkatapos magamit ang iyong mga kaloob ng tulong hinggil sa pananalapi at scholarship. 9 CCR § 7197(c). 

14. Maaari ba akong pumasok sa isang kolehiyo o unibersidad sa labas ng estado?

Maaaring makakuha ang mga kliyente ng suporta ng DOR para sa pagsasanay sa labas ng estado kung walang naaangkop na available na mga pasilidad o kurso sa loob ng estado; o naninirahan ang kliyente malapit sa isang karatig na estado at ang mga pasilidad sa labas ng estado ay kaagad na available sa karatig na estado; o ang pagdalo sa programa ng pagsasanay sa loob ng estado ay magpapataw nang sobrang kahirapan sa kliyente. 9 CCR § 7158.8.

Maaari ring piliin ng kliyente na pumasok sa isang kolehiyo sa labas ng estado bilang bahagi ng kanyang informed choice.  Kung ang programang pipiliin ng estudyante sa isang kolehiyo sa labas ng estado ay available sa estado, maaaring magkaloob ang DOR ng pagpopondo hanggang sa bayad sa estado. 9 CCR § 7029.6(b)(1). 

15. Maaari bang tapusin ang suporta mula sa DOR para sa mga gastos sa pagsasanay hinggil sa edukasyon?

Oo. Kapag nakuha mo ang lebel ng edukasyon na kailangan para sa iyong layuning trabaho, hindi na magpopondo ang DOR ng karagdagang edukasyon sa ilalim ng iyong kasalukuyang IPE. Maaari rin tapusin ang mga serbisyo ng pagsasanay kung mayroong kakulangan ng sapat na pagganap mo o ng programa sa pagsasanay. 9 CCR § 7159.  Kung hindi matutugunan ng programa sa pagsasanay ang iyong bokasyonal na mga pangangailangan, maaari mong isaalang-alang ang pakikipag-usap sa tagapayo ng iyong DOR tungkol sa paglipat sa mas naaangkop na programa o makakuha ng karagdagang serbisyo at suporta para tulungan kang sulitin nang husto ang iyong tagumpay sa programa.

Kung hindi ka sasang-ayon sa desisyon ng DOR na tapusin o suspindehin ang pagpopondo ng iyong programa sa pagsasanay hinggil sa edukasyon, dapat kang kaagad na makipag-usap sa tagapagpayo at/o superbisor ng iyong DOR. Sa kaganapan na hindi mo mareresolba ang iyong hindi pagkakasundo, may karapatan kang humiling ng Administrative Review sa District Administrator, isang Pamamagitan at isang Patas na Pagdinig sa isyu.

Kung kailangan mo ng tulong sa pagresolba ng mga pagtatalo sa DOR kaugnay sa mga serbisyo ng pagsasanay hinggil sa edukasyon o iba pang isyu ng DOR, maaari mong kontakin ang Client Assistance Program sa (800) 776-5746.