Դուք պաշտպանության հատուկ միջոցներ ունեք, եթե չափահաս հաշմանդամ կամ տարեց եք, ով բռնության է ենթարկվել, արհամարհվել կամ հանցագործության թիրախ է դարձել հաշմանդամության պատճառով: 

1. Ի՞նչ է բռնությունը:  Սեղմեք ստորև տրված հղմանը՝ պարզելու, թե ինչը կարող է համարվել բռնություն:
2. Ի՞նչ է արհամարհանքը: Սեղմեք ստորև տրված հղմանը՝ պարզելու, թե ինչը կարող է համարվել արհամարհանք:
3. Ի՞նչ է հանցագործությունը: Սեղմեք ստորև տրված հղմանը՝ պարզելու, թե ինչը կարող է համարվել հանցագործություն:

Ո՞ւմ պետք է զանգահարեմ:

Եթե Դուք ապրում եք համայնքում, ինչպես օրինակ՝ Ձեր սեփական տանը, հյուրանոցում, կամ հիվանդանոցում խնամք եք ստանում, կլինիկական կամ ուսուցման ծրագրի եք մասնակցում, ապա պետք է դիմեք՝

• Ոստիկանության Ձեր տեղական բաժանմունք կամ ոստիկանապետի վարչությանը կամ կամ 911:

Եվ

• Ձեր վարչաշրջանի չափահասների պաշտպանության ծառայությունների (APS, Adult Protective Services) գործակալությանը: Ձեր  վարչաշրջանի APS գործակալությունը գտնելու համար սեղմեք այստեղ: 

Եթե Դուք ապրում եք այնպիսի  հաստատությունում, ինչպես օրինակ՝ խմբային տանը, ծերանոցում կամ ինտերնատում (օրինակ աջակցված ապրելակերպով կամ ծերանոցում ապրելու դեպքում), ապա պետք է դիմեք՝

• Ոստիկանության Ձեր տեղական բաժանմունք կամ ոստիկանապետի վարչությանը կամ կամ 911:

Եվ

• Երկարաժամկետ խնամքի օմբուդսմենին ( Long-Term Care Ombudsman) (LTCO): Ձեր տեղական օմբուդսմենի ծրագիրը գտնելու համար սեղմեք այստեղ կամ զանգահարեք նահանգային LTCO ճգնաժամային հեռախոսահամարով՝ 1-800-231-4024:

Եվ

• Կալիֆորնիայի հանրային առողջապահության վարչություն ((The California Department of Public Health (DPH)):  DPH-ը ստուգում է առողջապահական հաստատությունները և հետաքննում է բռնությանը, արհամարհանքին կամ վատ խնամքին վերաբերող բողոքները: Ձեր տեղական գրասենյակի հեռախոսահամարը կարելի է գտնել՝ սեղմելով այստեղ:

Եվ

• Կալիֆորնիայի գլխավոր դատախազության (The California Attorney General) Medi-Cal-ի խարդախությունների և տարեցների բռնության գրասենյակը (BMFEA), որն աշխատում է ծերանոցներում կամ երկարաժամկետ խնամքի այլ հաստատություններում Ձեզ բռնությունից կամ արհամարհանքից պաշտպանելու համար: Ձեր հանդեպ գործադրված բռնության մասին զեկուցելու համար դիմեք գլխավոր դատախազության անվճար թեժ գծին՝ (800) 722-0432 հեռախոսահամարով կամ կայքէջին՝ սեղմելով այստեղ:

Օրենքներ և կանոնակարգեր

• Կալիֆորնիայի Բարեկեցության և հաստատությունների Օրենսգիրք, §§ 15630-15632 Տարեցների բռնություն և կախում ունեցող չափահասների բռնության քաղաքացիական պաշտպանության օրենք  (Cal. Welf. & Inst. Code §§ 15630-15632 Elder Abuse and Dependent Adult Abuse Civil Protection Act)
• Կալիֆորնիայի Բարեկեցության և հաստատությունների Օրենսգիրք § 15700 Պաշտպանիչ տեղադրումներ և վտանգի տակ գտնվող չափահասների խնամակալություն (Cal. Welf. & Inst. Code § 15700 Protective Placements and Custody of Endangered Adults)
• Կալիֆորնիայի Բարեկեցության և հաստատությունների Օրենսգիրք §§ 15703-15705.40 Պաշտպանիչ ծառայություններ (Cal. Welf. & Inst. Code §§ 15703-15705.40 Protective Services)
• Կալիֆորնիայի Քրեական օրենսգիրք § 368 տարեցների և կախում ունեցող չափահասների հանդեպ կատարված հանցագործություններ (Cal. Pen. Code § 368 Crimes Against Elders and Dependent Adults)

Ի՞նչ է «Disability Rights California»-ն:

«Disability Rights California»-ն ոչ առևտրային կազմակերպություն է, որն աշխատում է՝ պաշտպանելու և աջակցելու Ձեզ այն խնդիրների դեպքում, որոնք Դուք կարող եք ունենալ Ձեր հաշմանդամության առնչությամբ:  Ծառայությունները, որոնք մենք կարող ենք տրամադրել, ներառում են՝

1. Ձեզ տեղեկացնելը Ձեր օրինական, քաղաքացիական և ծառայությունների իրավունքների մասին.
2. Հետաքննական բողոքներ ֆիզիկական բռնության, սեռական բռնության կամ արհամարհանքի մասին.
3. Հաշմանդամ անձանց կրթության, խտրականության, նպաստների և զբաղվածության ոլորտներում ներկայացուցչություն. 

Եթե Դուք որևէ հարց ունեք Ձեր հաշմանդամության առնչությամբ, Դուք կարող եք դիմել մեր գրասենյակներից որևէ մեկին՝ զանգահարելով 1-800-776-5746 հեռախոսահամարով կամ ինտենետի միջոցով՝ սեղմելով այստեղ:

Սահմանումներ.

Բռնություն.

Բռնությունը կարող է 3 տարբեր արտահայտում ունենալ. 

1. Ֆիզիկական
   Ինչ-որ մեկը դիտմամբ ցավեցնում է Ձեր մարմինը:
   • Օրինակ՝ հարվածել, ոտքով հարվածել, այրել, խայթել, թափահարել կամ առարկա օգտագործել՝ Ձեզ հարվածելու համար:
   • Կարիք չկա, որ Դուք կապտուկ կամ ցավ ունենաք, որպեսզի համարվի, որ Դուք ֆիզիկական բռնության եք ենթարկվել:
2. Սեռական
   Ինչ-որ մեկը դիտմամբ հպում է Ձեր մարմնին, երբ Դուք դրանից անհարմար եք զգում:
   • Ձեր սեռական օրգաններին դպչելը.
   • Լոգանքի հագուստ հագած ժամանակ Ձեզ դիպչելը:
   • Մերկ ժամանակ Ձեզ նկարելը:
   • Իր սեռական օրգաններին Ձեր առջև կանգնելով դիպչելը:
3. Էմոցիոնալ
   Ինչ-որ մեկն օգտագործում է բառեր և ոչ ֆիզիկական ձևեր՝ Ձեզ դիտմամբ նեղելու համար
   • Ձեզ բառերով ահաբեկելը.
   • Դիտմամբ Ձեզ նեղելը.
   • Ձեզ անիծելը.
   • Ձեզ խոսքակոխ անելը.
   • Ձեզ հեռու պահելն այն մարդկանցից, ում Դուք ցանկանում եք հանդիպել.
   • Ձեզ հաճույք պատճառող բաներից հեռու պահելը.
   • Ձեր դեմ սպառնալից շարժումներ կատարելը:

Արհամարհանք.

Երբ ենթադրվում է, որ ինչ-որ մեկը պետք է հոգ տանի Ձեր մասին, բայց չի հոգում Ձեր կարիքները, օրինակ՝

1. Ձեզ բավարար չափով սնունդ, հագուստ կամ ապաստարան չի տրամադրում.
2. Չի հոգում Ձեր ֆիզիկական և բժշկական կարիքները.
3. Ձեզ մաքուր չի պահում.
4. Ձեզ չի տալիս Ձեր դեղամիջոցները.
5. Ձեզ չի օգնում տեղաշարժվել.
6. Տարածքը մաքուր չի պահում, որպեսզի Դուք առանց ընկնելու տեղաշարժվեք:

Հանցագործություն.

Երբ ինչ-որ մեկը բռնություն է գործադրում Ձեր հանդեպ կամ արհամարհում է Ձեզ, դա հանցագործություն է:

Հացագործությունը նաև մի քանի ավելի բաներ է ներառում, որոնք են՝

1. Ֆիզիկական սահմանափակման ոչ պատշաճ  օգտագործում.
   • Օրինակ Ձեզ կապում է ինչ-որ մի տեղ, որտեղից Դուք չեք կարող շարժվել.
   • Որևէ այլ բանի օգտագործում՝ կանխելու Ձեր շարժվելը.
   • Ճանկում կամ այնպես է բռնում Ձեզ, որ Դուք չեք կարողանում շարժվել:
2. Քիմիական սահմանափակման կամ դեղամիջոցների ոչ պատշաճ օգտագործում.
   • Օրինակ՝ Ձեզ այնպիսի դեղամիջոցներ տալը, որոնք Ձեզ քնկոտ կամ հոգնած են դարձնում, բայց չեն նպաստում Ձեր ավելի լավ զգալուն:
3. Ֆինանսական բռնություն.
   • Օրինակ՝ երբ ինչ-որ մեկը վերցնում է Ձեր դրամը կամ գույքը՝ առանց Ձեր թույլտվության: